انواع ضایعات دهان

متخصصانی که در رشته رادیولوژی دهان فک و صورت در حال تحصیل می باشند، دروسشان دارای سرفصل هایی می باشد که یکی از مباحث رادیولوژی دهان فک و صورت، ضایعات واکنشی و شبه تومورال حفره دهان است. ﺣﻔﺮه دهانی ﺑﻪ ﺳﺒﺐ ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ آناتومیک وﻳﮋه و اﻋﻤﺎل ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺧﻮد ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺟﻮﻳﺪن، ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﺪاوم در ﻣﻌﺮض ﺗﺤﺮﻳﻜﺎت ﻣﺰﻣﻦ و ﻣﺴﺘﻤﺮ ﮔﻮﻧﺎﮔﻮن اﺳﺖ. ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ دﻟﻴﻞ، ﺿﺎﻳﻌﺎت بسیاری (Reactive) در دﻫﺎن ﺑﻪ ﻧﺎم ﺿﺎﻳﻌﺎت واکنشی ﻳﺎ تحریکی ﻳﺎ ﺷﺒﻪ ﺗﻮﻣﻮرال در واﻛﻨﺶ ﺑﻪ اﻳﻦ تحریکات ﻣﺰﻣﻦ و ﻣﺴﺘﻤﺮ اﻳﺠﺎد می ﺷﻮﻧﺪ. ﻋﻮاﻣﻞ محرک ﻣﺰﻣﻦ ﺣﻔﺮه دﻫﺎن ﺷﺎﻣﻞ ﻋﻮاﻣﻞ میکروبی، دارویی، ﻋﻮاﻣﻞ شیمیایی و ﻋﻮاﻣﻞ تروماتیک مکانیکی و ﻋﻮاﻣﻞ اندوکرینی و ﻫﻮرﻣﻮﻧﺎل ﻫﺴﺘﻨﺪ. ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻧﻘﺶ ﻋﻮاﻣﻞ محرک موضعی ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺟﺮم، پلاک دندانی و ترومای ضایعی در پیدایش این ضایعات، حذف اﻳﻦ ﻋﻮاﻣﻞ ﺟﻬﺖ جلوگیری از اﻳﺠﺎد ﻳﺎ ﻋﻮد ﺿﺎﻳﻌﺎت ﺑﺮ ﻋﻬﺪه دﻧﺪانپزشکان می باشد. علاوه بر آن، در درﻣﺎن اﻳﻦ ﺿﺎﻳﻌﺎت در بسیاری موارد توسط دندانپزشکان امکان پذیر می باشد. از آگاهی و ﺗﺸﺨﻴﺺ افتراقی اﻳﻦ ﺿﺎﻳﻌﺎت  و ﻧﺤﻮه درﻣﺎن و ﭘﻴﺶ آگهی آن ها برای پزشکان الزامی می باشد.

ﻋﻮاﻣﻞ محرک ﻣﺰﻣﻦ در ﺣﻔﺮه دﻫﺎن

ﻋﻮاﻣﻞ محرک ﻣﺰﻣﻦ حفره دﻫﺎن ﺑﻪ ﭼﻬﺎر دﺳﺘﻪ ﻣﻬﻢ ﺗﻘﺴﻴﻢ می ﺷﻮﻧﺪ  :

١-   ﻋﻮاﻣﻞ میکروبی ﺑﺎ وﻳﺮوﻻﻧﺲ ﻛﻢ ﻣﺎﻧﻨﺪ پلاک میکروبی و ﺟﺮم دندانی 

٢-   ﻋﻮاﻣﻞ شیمیایی و دارویی ﻣﺎﻧﻨﺪ دﻳﻼﻧﺘﻴﻦ ﺳﺪﻳﻢ و ﻧﻴﻔﺪﻳﭙﻴﻦ 

٣-   ﻋﻮاﻣﻞ تروماتیک مکانیکی ﻣﺎﻧﻨﺪ دﻧﭽﺮ ﻟﻖ، وﺟﻮد دﻧﺪان ﭘﻮﺳﻴﺪه ﺑﺎ ﻟﺒﻪ تیز و ترمیم های ﻏﻠﻂ

۴ـ   ﻋﻮاﻣﻞ و کربنی و ﻫﻮرﻣﻮﻧﺎل ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺗﻐﻴﻴﺮات هورمونی ﻫﻨﮕﺎم بلوغ و حاملگی

اﻧﻮاع ﺿﺎﻳﻌﺎت واکنشی ﺣﻔﺮه دﻫﺎن

ﺿﺎﻳﻌﺎت واکنشی ﺣﻔﺮه دﻫﺎن ﺷﺎﻣﻞ ﺿﺎﻳﻌﺎت زﻳﺮ می ﺑﺎﺷﻨﺪ :

1 – ﻣﻴﮕﺰوم محیطی

– 2 ﻓﻴﺒﺮوم ﻳﺎ ﻓﻴﺒﺮوزتحریکی

3 ـ ﻓﻴﺒﺮوم ﺳﻤﻨﺘﻮاوﺳﻴﻔﻴﻪ محیطی؛ Oral focal mucinosis) Peripheral cemento-ossifying fibroma)

4 ـ ﻫﻴﭙﺮﭘﻼزی ﻫﺎی واکنشی داروﻫﺎ

5 ـ اﭘﻮﻟﻴﺲ ﻓﻴﺸﻮرآﺗﻮم

6 – ﭘﺎﻻﺗﺎل پیلوماتوزیس ﻳﺎ ﻫﻴﭙﺮﭘﻼزی ﭘﺎﭘﻴﻠﺮی التهابی

7 ـ التیام فیبروزه جراحت ناحیه ناشی از کشیدن دندان

8 ـ اپولیس گرانولوماتوزوم 

9 ـ پیوژنتیک ﮔﺮاﻧﻮﻟﻮﻣﺎ و ﺗﻮﻣﻮر حاملگی