درباره تکنیک CBCT چه می دانید؟
ژوئن 28, 2015کنترل عفونت در دندانپزشکی
جولای 5, 2015جراحی اپیکو دندان
بسیاری از شما برای جراحی دندان، رادیولوژی دهان فک و صورت را انجام می دهید و یا به عبارتی از دهانتان عکسبرداری می شود.
هم چنین در رادیولوژی دهان فک و صورت، از استخوان های فک و کل دهان به صورت کامل عکسبرداری می شود. اما در ادامه ما به نوعی جراحی دندان که جراحی اپیکو دندان می باشد، پرداخته ایم :
مواردی که جراحی اپیکو دندان توصیه می‌شود:
– مشکلات اناتومیک: کلسیفیکاسیون، انسداد یا خمیدگی ریشه معمولا مانع دبریدمان کامل و پرکردن کانال ریشه می‌شود. اما با اینکه ممکن است نتیجه کار زیر سوال باشد، باز هم درمان مجدد ریشه بر جراحی ارجحیت دارد.
– ملاحظات ترمیمی: تهیه حفره دسترسی مثلا در دندان‌های قدامی از روی ترمیم یا روکش دندان ممکن است گیر ان را به خطر انداخته یا روکش را سوراخ کند. دندان‌های روکش شده‌ای که دارای posr & core هستند نیز با خطر شکستن ریشه حین دراوردن پست مواجه‌اند. در این موارد جراحی اپیکال دندان توصیه می‌شود.
– شکستگی افقی ریشه: در این موارد بخش تاجی دندان درمان ریشه شده و بخش اپیکال توسط جراحی خارج می‌شود.
– خطاهای حین کار: ایجاد لج، شکستن وسیله یا پرفوریشن ریشه می‌تواند منجر به شکست درمان شود. تصییح جراحی در این موارد لازم است.
– ضایعات بزرگ بهبود نیافته پس از درمان ریشه
جراحی اپیکو دندان
مواردی که جراحی اپیکو توصیه نمی شود:
– زمانی که درمان ریشه معمول دندان امکان‌پذیر است
– ملاحظات اناتومیک: وجود عروق و اعصاب یا ساختمان‌های استخوانی مانند ریج مایل خارجی یا احتمال باز شدن سینوس ماگزیلا
– نسبت طول تاج به ریشه کم
– مشکلات سیستمیک بیمار
مراحل یازده گانه جراحی:
– طراحی فلپ: فلپ را توسط سه نوع برش می توان انجام داد: برش هلالی یا خمیده زیر مارژین، برش ساب‌مارژینال زیر لبه لثه و برش موکوپریوستال کامل یا سلکولار. دو مورد آخر می‌تواند به صورت فلپ سه‌گوش یا چهارگوش باشد. معایب برش هلالی نظیر محدود کردن دسترسی به ساختمان‌های اطراف ریشه، خون‌ریزی شدید، تاخیر در ترمیم و ایجاد اسکار، موجب کنترااندیکه شدن آن برای جراحی اپیکو می‌شود.
– اکسپوز کردن اطراف اپکس: تشخیص محل ضایعه به کمک رادیوگرافی انجام می‌شود اما وجود ضایعه نسج نرم اطراف ریشه به تشخیص موقعیت ضایعه کمک می کند. استخوان روی نیمی از طول ریشه باید برداشته شود تا دید . دسترسی مناسبی فراهم گردد.
– کورتاژ: تمام بافت های آماسی و گرانالوماتوز اطراف ریشه باید برداشته شوند. بهتر است تمام ضایعه توسط یک کورت تیز به‌صورت یک‌جا برداشته شود. حفره استخوانی تمیز خون‌ریزی کمتری خواهد داشت و دید بیشتری را فراهم می‌کند.
– قطع انتهای ریشه: در دو مورد توصیه می‌شود: برای دسترسی به کانال دندان برای قرار دادن ترمیم و تهیه حفره در انتهای کانال. به منظور برداشتن قسمتی از ریشه که دبریدمان و پر نشده است. پس از مشخص شدن آپکس ریشه، یک‌سوم تا یک‌دوم ریشه با یک بول فاشیولینگوال قطع می‌شود.
– آماده‌سازی و ترمیم انتهای ریشه: اگر سیل آپیکال کافی نباشد یک حفره کلای یک به عمق سه تا چهار میلی متر در انتهای ریشه ایجاد می‌شود.
– پرکردن انتهای ریشه: موادی که برای پر کردن انتهای ریشه به‌کار می‌روند باید به راحتی جای‌گذاری شده، سیل خوبی ایجاد کنند، تحمل بافتی مناسبی داشته و حداقل تاثیر پذیری در برابر رطوبت را داشته باشند. امروزه MTA بهترین گزینه برای پر کردن انتهای ریشه محسوب می‌شود. با این‌وجود هنوز بسیاری از دندان‌پزشکان از آمالگام برای این منظور استفاده می‌کنند. اما مطالعات 10 ساله‌ای که انجام شده نشان داده است که استفاده از آمالگام از پیش‌آگهی ضعیفی برخوردار است و حداکثر موفقیت 54 درصد را به دنبال داشته است. در حالی که استفاده از M.T.A در مطالعه‌ها موفقیت بالای 98 درصد را نشان می‌دهد. بنابراین توصیه می‌شود که انتخاب اول در این خصوص M.T.A است و صرفا مواقعی که M.T.A در دسترس نیست مجاز به استفاده از آمالگام هستیم. امالگام نباید در مواردی که محیط خونی‌ست، عمق حفره کمتر از سه میلی‌متر است یا دسترسی محدود است به‌کار برده شود. اما MTA را می‌توان در محیط همراه با خون‌ریزی قرار داد چون سفت‌شدن نهایی آن با آلوده شدن با خون تحت تاثیر قرار نمی‌گیرد.
– شستشوی فراوان: البته شست‌و شوی ناحیه، در صورتی توصیه می‌شود که شما از آمالگام برای پر کردن انتهای ریشه استفاده کرده باشید، تا ذرات آمالگام باقی‌مانده کاملا شسته شوند. اما چنانچه از M.T.A در مرحله 6 استفاده شد، اتفاقا نباید هیچ‌گونه شست‌وشویی صورت گیرد زیرا تمام M.T.A قرار داده شده طی شست‌وشو از بین می‌رود. بنابراین باید تاکید کرد که حتما از شست‌وشو ولو کم اجتناب شود.
– انجام رادیوگرافی برای تصیح احتمالی در صورت نیاز
– برگرداندن فلپ و بخیه: فلپ توسط یک گاز مرطوب و با فشار انگشت روی محل قرار می‌گیرد. این عمل موجب کاهش خون‌ریزی می‌شود.
– ملاحظات پس از جراحی: کمپرس یخ، استفاده از دهانشویه کلرهگزیدین به بیمار تجویز می‌شود. پیشنهاد منابع علمی آن است که تجویز انتی‌بیوتیک پروفیلاکتیک حتی در صورت وجود ابسه موضعی لازم نیست. اما با توجه به اینکه اتاق عمل اصولا اتاق کاملا استریل و به دور از آلودگی و میکروارگانیسم نیست و احتمال آلودگی محل عمل وجود دارد تجربه کلینیکی، توصیه صاحبنظران و منابع مرتبط با موضوع توصیه به استفاده از ضدالتهاب، مسکن و آنتی‌بیوتیک بعد از عمل می‌کنند. به خصوص تجویز آنتی‌بیوتیک در یک دوره یک هفته‌ای الزامی است و فرآیند حوادث بعد از عمل را به خوبی کنترل خواهد کرد. در ضمن مصرف ضدالتهاب غیراستروییدی قبل و بعد از عمل نتایج بسیار مطلوبی برای بیمار به دنبال داشته است.
