رادیوگرافی از دندانها

رادیوگرافی از فک و دندان ها به دو صورت داخل دهانی (intra oral) و خارج دهانی بمانند عکس کلی از فکین  یعنی پانورکس می باشد .

که رادیوگرافی داخل دهانی شامل: پری اپیکال – وایت بینگ – اکلوزال می باشد.

پری اپیکال

انجام گرافی تک دندان یا پری اپیکال امروزه  به روش پارالل یا موازی صورت میگیرد ، درحالیکه چندی پیش یا حتی امروزه در برخی مراکز به روش انجام گرافی با دست نیمساز یا(Bisect)انجام میشود ، که بیمار باید فیلم را در دهان خود بدون تکان دادن و جابجایی نگاه میداشت ، که این مطلب خود حائز اهمیت است .

زیرا بیشتر بیماران قادر به انجام اینکار نیستند که استرس دارند و یا درد ، و همچنین افرادی که مسن هستند ، و نمیتوانند بطور صحیح اینکار را انجام دهند .

و همچنین زاویه دادن برای انجام گرافی برای کارشناسان غیر مجرب مشکل بوده و امکان تکرار گرافی را بالا می برد ، و یا ایجاد cone cut  در گرافی میکند ، و موضوع دیگر اینکه بیشتر دندان پزشکان معتقدند که روش پارالل به نوعی اندازه طول دندان را نزدیکتر به واقعیت به تصویر میکشد .

روش Parallel  روشی است که :

 انجام آن با فیلم نگهدارهای داخل دهانی XCP (Extension cone paralleling technique) صورت میگیرد . این فیلم نگهدارها شامل : بایت پلاک پلاستیکی ( bite block) – میله راهنما – و یک حلقه هدف گیر (aiming ring ) میباشد که باید بطور صحیح نصب گردد ، یعنی بایت بلاک و فیلم درمرکز رینگ باشند .

فیلم نگهدارهای XCP  مشمول سه موردند که برای انجام گرافیهای پری اپیکال و بایت وینگ مورد استفاده قرار میگیرند .که برای سرعت عمل و تسهیل کار کارشناسان هر بایت بلاک یک رنگ دارد .

Bitewing-anterior-posterior سه مورد بایت بلاکی هستند که میتوان تمامی گرافیهای پری اپیکال را با آنها انجام داد .

Bitewing  بهترین مورد برای مشاهده پوسیدگیهای بین دندانیست،که در آن تاج دندانهای بالا و پایین به وضوح به تصویر کشیده میشود .

Posterior برای گرافی دندانهای خلفی است وشامل بررسی تاج وریشه و ساختمانهای اطراف ریشه  میباشد .

Anterior برای گرافی دندانهای قدامی میباشد و شامل بررسی تاج وریشه و ساختمانهای اطراف ریشه میباشد،مخصوصا لیگامان پریودنتال .

برای انجام گرافی پری اپیکال کل دندانها حفره  دهان را به 4 ناحیه  تقسیم می کنند که با 14 فیلم بررسی میشود،بایت وینگ نیز با 4فیلم بررسی می شود .

ناحیه دندانهای اینسایزور( Incisor)که شامل دو دندان سنترال ودو دندان لترال است .

ناحیه دندانهای کنین ( Canine) که شامل یک دندان نیش در هر طرف است .

ناحیه دندانهای پره مولار (pre molar) که شامل دندانهای اسیای کوچک می باشد .

ناحیه دندانهای مولار (Molar)که شامل دندانهای اسیای بزرگ می باشد .

تنظیم  فیلم:

در نواحی قدامی فیلم بصورت عمودی در دهان قرارمیگیرد که علت آن  تنگی قوس فکی موجود در این ناحیه است و همچنین اندازه دندانها که از دندانهای دیگر بلندترند . بنابراین هرچه فیلم باریکتر باشد کمتردچار خمیدگی میشود و ریشه دندان نیز کات نمیشود .

در نواحی خلفی فیلم بصورت افقی قرار میگیرد یعنی محور طولی فیلم عمود بر محور طولی دندان قرار میگیرد .

و همچنین برای انجام گرافی دندانها باید بین بایت بلاک و دندانهای مخالف از رول پنبه استفاده کرد تا XCP بطور صحیح قرار گیرد و همچنین مریض راحتر بتواند گاز بگیرد .

استریلیزاسیون:

بعداز استفاده از xcp انها را با آب گرم شستشو داده و قطعات را در مکانهای استریلیزه بگذارید، درفضایی میان اتوکلاو (دور از دیواره ها و المنت های گرمایی اتوکلاو) قرار دهید .

 دوره گردش اتوکلاو را تنظیم کرده ،دمای آن از 270 درجه فارنهایت یا 132 درجه سلیسیوس تجاوز نکند .

 از گلوتر آلدهید بر پایه فنول استفاده نکنید .

از مواد گندزدا و مواد ضدعفونی کننده استفاده نکنید .

قطعات پلاستیکی عمر محدودی دارند و باید بطور دوره ای جایگزین شوند، هر روشی از استریلیزاسیون عمر قطعات پلاستیکی را کوتاه خواهد کرد .