در رشته تخصصی رادیولوژی دهان فک و صورت مبحثی به نام آسيب شناسي دهان و فك و صورت می باشد که در این مطلب به این موضوع پرداخته ایم.

هم چنین در رادیولوژی دهان فک و صورت علاوه بر آسيب شناسي دهان و فك و صورت، عکسبرداری در کنار آن هم مهم می باشد که در مباحث بعدی آن ها را متذکر خواهیم شد.

رشته آسیب شناسی دهان ، فک و صورت شاخه ای از علم دندانپزشکی است و حیطه اصلی فعالیت های این گروه ، شامل آگاهی از اتیولوژی و روند بیماری ها و شناخت و گزارش تغییرات میکروسکوپی ایجاد شده در بافت و تشخیص ریز بینی ضایعات ناحیه دهان ، فک و صورت می باشد و در حیطه های مطرح شده دارای فعالیت های آموزشی نظری و عملی جهت دانشجویان دکترای عمومی و تخصصی و همچنین فعالیت های پژوهشی می باشد .

دانش آموختگان دکترای تخصصی در این گروه باید در انتهای دوره مهارت های زیر را کسب نمایند :

• توانایی انجام مراحل آماده سازی نمونه های بافتی با تکنیک های مختلف و تشخیص میکروسکوپی ضایعات دهان و فک و صورت
• آشنایی با تغییرات بالینی و رادیوگرافی بیماری ها و شناخت ماهیت این تغییرات
• شناخت تغییرات میکروسکوپی ضایعات ، مکانیسن ایجاد این تغییرات و ارتباط آنها با علائم بالینی بیمار
• شناخت بیماری های سیستمیک و تأثیر آنها در دهان و فک و صورت
• توانایی آموزش ، پژوهش و دستیابی مشارکت به منابع علمی

آسيب شناسي دهان و فك و صورت

بیماری‌های استوماتوگناتیک یا بیماری‌های دهان، بیماری‌هایی است که مربوط به دهان و فک است. دهان، از ارگان‌های مهم با عملکردهای متفاوت است. همچنین با سرعت زیادی گرفتار بیماری‌های دهانی می‌شود.

انجمن دندانپزشکان آمریکا، این رشته را با نام «آسیب‌شناسی دهان و فک و صورت» می‌شناسند و در توصیف می‌گویند:«ترکیب دندانپزشکی و آسیب‌شناسی است که در ارتباط با طبیعت، شناسایی و مدیریت بیماری‌هایی که روی دهان و فک و صورت تأثیر می‌گذارند، است. علمی که در جستجوی علت‌ها، پروسه و تأثیر آن بیماری هاست.»

سازمان بهداشت جهانی از واژهٔ «بیماری‌های مربوط به غدد بزاقی، فک و پوسیدگی دندان» استفاده می‌کند.

آسيب شناسي دهان و فك و صورت

غدد بزاقی

در دهانمان تعدادی غدد بزاقی وجود دارد که از خود، بزاق و انواعی آنزیم ترشح می‌کنند تا هضم غذاها آسان تر، و لقمه راحت تر فرو داده شود. این غدد می‌توانند گاهی اوقات دچار عفونت یا تورم شوند که بسیار دردناک است. گاهی اوقات این غدد گرفتار توده‌های خوش خیم یا بدخیم می‌شوند که منجر به سرطان می‌شود؛ اگرچه، عمده مشکلات مربوط به تشکیل سنگ در منفذهای کوچک است که مانع ترشح راحت و آزادانهٔ بزاق می‌شود. بزاق برای اینکه با این مشکل مقابله کند مجبور است بیشتر فعالیت کند که در نتیجه بزرگ و عفونی می‌شود. در حالی که بیشتر این سنگ‌ها خودبه خود حل می‌شوند ولی گاهی برای از بین بردن آنها نیاز به عمل جراحی یا استفادهٔ آنتی بیوتیک‌های خاص است.

بوی بد دهان

بوی بد دهان (هالیتوزیس) علت‌های متفاوتی دارد مانند سیگار، الکل، بهداشت ضعیف دهان، بیماری‌های لثه، بیماری‌های مزمن شش، تنفس با دهان، سینوزیت، بیماری‌های کبد، دیابت، بارداری، مسواک و نخ دندان نزدن، داروهایی که باعث خشکی دهان می‌شود مانند آنتی هیستامین، آنتی دیپراسینت، آنتی سیکوتیک. بهترین راه جلوگیری از بوی بد دهان، مسواک زدن مکرر دندان‌ها و زبان، تمیز نگه داشتن بینی و سینوس و نوشیدن میزان مناسب آب است.