رادیوبیولوژی به دانش و مطالعه مبانی ، مکانیزم ، و آثار پرتوهای یونیزان بر روی ماده جاندار می گویند . رشته راديوبيولوژي و حفاظت پرتويي با كاربرد وسيع در زمينه زيست شناختي پرتويي و كاربردهاي اصول حفاظت در برابر پرتوها تعريف شده است .
رادیوبیولوژی (یا زیست‌شناسی پرتوی) یک رشتهٔ میان رشته ای از علوم است که اثرات بیولوژیکی پرتوهای یونیزان و غیریونیزان از همه طیف های الکترومغناطیسی شامل : رادیواکتیویته (اشعه آلفا، اشعه بتا و اشعه گاما)، پرتوهای ایکس (پرتو ایکس)، اشعه ماورای بنفش، نورمرئی، ریز موج‌ها (مایکروویوها)، موج رادیویی، پرتوهای با فرکانس پائین (که در انتقال الکتریکی متناوب استفاده می شود)، پرتوهای اولتراسوند (مافوق صوت) حرارتی (گرما)، و روش‌های مرتبط با آن را مورد مطالعه قرار می دهد.این رشته زیر مجموعه از بیوفیزیک محسوب می شود.

“رادیوبیولوژی و حفاظت پرتویی” یکی دو سال پس از کشف اشعه ایکس و رادیواکتیویته متولد شد و به سرعت رشد کرد و امروزه با پیشرفت علوم زیستی از جمله علوم سلولی و مولکولی و ژنتیک در حال توسعه همه جانبه است. این رشته یکی از گرایشهای رادیولوژی است که جهت پیشگیری از عوارض اشعه ناشی از پرتوهای دستگاه رادیولوژی راه اندازی شده و در قسمتهای دزیمتری بیمارستان کاربرد دارد.

پس از كشف پرتو ايكس و مواد پرتوزاي طبيعي در اواخر قرن نوزدهم و پيشرفت علوم هسته اي و ظاهر شدن اثرات مخرب بيولوژيك پرتويي آن و اثرات بالقوه مخرب اين پرتوها پس از انفجارات اتمي هيروشيما و ناكازاكي ، فلسفه حفاظت پرتويي وارد مرحله نويني گرديد كه توسط سازمان ها و مجامع بين المللي با گسترش كاربرد منابع پرتوساز و پرتوزا در كليه جوانب علوم بشري و حوادث هسته اي نحوه كاربرد و عملكرد آن مورد توجه واقع گرديد و مقررات و قوانين در راستاي كاربرد درست و بجاي آن تدوين گرديد تا با كاهش پرتودهي و بكارگيري درست اينگونه منابع ، اثرات مخرب آن به حداقل ممكن خود رسيده باشد. با نياز جامعه بشري به انرژي و كاهش منابع انرژي زاي فسيلي ، كماكان توجه به اين منبع انرژي لايزال نياز به آشنائي با اثرات بيولوژيكي راديوايزوتوپ ها و كاربرد درست آن را متوجه متخصصين امر نموده است تا علوم راديوبيولوژي و حفاظت راديولوژيكي را بيش از پيش مورد توجه قرار دهند .

کتاب رادیوبیولوژی برای رادیولوژیست نوشته پروفسور اریک هال از معتبرترین کتاب های دانشگاهی در زمینه رادیوبیولوژی است که تقریبا از سی سال پیش تاکنون به عنوان کتاب مرجع درسی در آمریکا و کشورهای اروپایی استفاده می شود. این کتاب اولین بار در سال ۱۳۶۹ توسط دکتر مزدارانی به فارسی برگردانده شد و علم رادیوبیولوژی و گستردگی آن را معرفی کرد. این مجموعه دو جلدی ترجمه ویرایش پنجم کتاب است که مبین تلاشی مضاعف برای ارائه همه جانبه از پیبشرفتهای رادیوبیولوژی است. این کتاب در برگیرنده زمینه های مورد علاقه رادیولوژیستها، رادیوتراپیستها، متخصصان پزشکی هسته ای، کارشناسان ارشد و کارشناسان علوم پرتوی می باشد.