ایمنی در کار با دستگاه های رادیولوژی :

رادیوگرافی دندان :

رادیوگرافی یک روش تشخیصی بسیار رایج و ایمن در بحث رادیولوژی دهان و دندان می باشد. در رادیوگرافی از دوز بسیار کمی از اشعه استفاده می شود که نسبت به سایر روش های تصویربرداری کاملا ناچیز است. اما با این حال اقداماتی در این باره لازم می باشد که باید در نظر گرفته شود و برای ایمنی بیمار صورت گیرد.

1 : مقادیر فاکتورهای تکنیک پرتودهی که در دز بیمار موثر می باشد، باید به صورتی انتخاب شود که کیفیت مورد نیاز تصاویر تشخیصی را با کمترین دز تابش بیمار ایجاد می کند.

2 : میدان اشعه ایکس باید به ناحیه کلینیکی مورد علاقه محدود شود و در هیچ حالتی از سطح مقطع موثر کاست و دریافت کننده تصویر تجاوز نکند.

3 : برای کاهش دز بیمار نیز باید از فیلتر اضافی در هر جایی که عملی باشد، استفاده شود.

4 : ماکزیمم فاصله عملی کانون تا فیلم باید با توجه به محدودیت های دستگاه اشعه ایکس و اتاق پرتودهی مورد استفاده قرار گیرد.

5 : در رادیوگرافی دیجیتال به دلیل اینکه از فیلم استفاده نمی شود، باید دستگاه طوری تنظیم شود که اطلاعات تشخیصی را با کیفیت مورد نیاز و با کمترین دز تابشی بیمار به دست آورد. این فرایند با لکه های کوانتومی محدود می شود.

6 : اپراتور باید بیمار را در خلال عملیات پرتودهی تحت نظارت داشته باشد و از پایان پرتودهی به نحوه صحیحی اطمینان حاصل کند.

سی تی اسکن :

1 : فاکتورهای تکنیکی در سی تی اسکن که روی دز بیمار می تواند موثر باشد، باید طوری انتخاب شوند که کیفیت مورد تصاویر تشخیصی را با کمترین دز تابشی بیمار به دست بیاورند.

2 : تعداد برش ها متناسب با اهداف کلینیکی باید کمترین مقدار را داشته باشند.

3 : استفاده از اسکن های پیش کنتراست، علاوه بر اسکن های پس کنتراست نباید روتین باشند.

4 : ضخامت برش باید با توجه به بافت تحت تصویربرداری، بیشترین پهنا را داشته باشد.

5 : در صورت پرتوگیری های متعدد، باید توجه ویژه ای به حداقل رساندن پرتوگیری چشم ها شود.

6 : در تصویربرداری با سی تی اسکن باید دز بیمار به صورت انتخاب شود که بهترین کیفیت مورد نیاز تصاویر تشخیصی را با کمترین دز تابش بیمار به دست بدهد.  

ماموگرافی :

1 : فاکتورهای تکنیکی در ماموگرافی که می توانند در دز بیمار تاثیرگذار باشند، باید طوری انتخاب شوند که کیفیت مورد نیاز تصاویر تشخیصی را با کمترین دز تابش بیمار ایجاد نمایند.

2 : در کلیه روش های ماموگرافی باید از کمپرسور استفاده شود.

3 : برای جلوگیری از افزایش غیر ضروری پرتوگیری بیمار، با استفاده از میلی آمپر به مقدار کافی می توان زمان پرتودهی را به حداقل رساند.

4 : باید از دستگاه پروسسور مخصوص بهینه شده برای فیلم های ماموگرافی استفاده کرد.

موارد خاص در بحث ایمنی در رادیولوژی :

پرتودهی به خانم هایی که در سنین باروری می باشند

1 : باید از انجام رادیوگرافی های تشخیصی خصوصا رادیوگرافی از قسمت های لگنی که احتمال بارداری یک خانم می باشد، خودداری شود. مگر فوریت پزشکی باشد در این صورت می توان انجام داد.

2 : در صورتی که خانمی تاریخ دقیق عادت ماهیانه خود را نمی داند، یا مدتی از زمان مقرر عادت ماهیانه اش گذشته است، باردار محسوب می شود.

3 : حتما باید تابلوی هشداردهنده ای با مضمون جملات ” در صورتی که احتمال می دهید باردار می باشید، تکنسین را قبل از عکسبرداری مطلع کنید”، در محدوده بخش رادیولوژی نصب شود. پس حتما در صورت باردار بودن باید رادیولوژیست را از این بابت مطلع کرد.