سنجش تراکم استخوان چیست؟

سنجش تراکم استخوان ای دانسیتومتری استخوان به عنوان روشی برای تعیین میزان استحکام استخوان های بدن استفاده می شود. برای سنجش تراکم استخوان راه های متفاوتی می باشند اما رایج ترین آن ها به روش رادیولوژی DEXA می باشد که از اشعه ایکس برای بررسی تراکم استخوان استفاده می شود.

در روش DEXA اشعه ایکس به سمت استخوانی که قرار است از لحاظ تراکم استخوانی مورد بررسی قرار گیرد، فرستاده می شود. مقداری از اشعه توسط استخوان جذب می شود و مقداری از آن از استخوان عبور می کند و از سمت دیگر بدن خارج می شود.

رادیولوژی تراکم استخوان یا دانسیتومتری چگونه انجام می شود؟

برای سنجش تراکم استخوان و عسکبرداری از استخوان، اسکنرهای مرکزی و محیطی می باشند. در دستگاه های اسکنر مرکزی، تراکم استخوان های مرکز بدن یعنی ستون مهره ها و لگن بررسی می شوند. در دستگاه های اسکنر محیطی هم قسمت هایی از بدن مانند مچ دست، مچ پا و انگشتان بررسی می شوند.

در اسکنر مرکزی بیمار روی تخت دستگاه به پشت دراز می کشد. در حین عکسبرداری یا رادیولوژی ، بیمار اصلا نباید تکان بخورد. سپس دیتکتور یا همان اسکنر روی قسمتی از بدن که قرار است از لحاظ تراکم استخوان بررسی شود، قرار می گیرد. استخوان های هدفی که عسکبرداری می شوند، معمولا ستون مهره ها یا مفصل ران در ناحیه لگن می باشند. چون از جمله استخوان هایی هستند که بیش از بقیه استخوان ها بر اثر پوکی استخوان دچار شکستگی می شوند. این پروسه تقریبا 10 الی 20 دقیقه طول می کشد.

اسکنرهای محیطی هم کوچکتر و سبک تر می باشند و استفاده از آن ها هم راحت تر می باشد. در ضمن برای انجام عکسبرداری تراکم استخوان نیازی به آمادگی خاصی نیست.

کاربرد سنجش تراکم استخوان چیست؟

از این روش تصویربرداری برای کسانی استفاده می شود که در معرض خطر ابتلا به پوکی استخوان هستند. پوکی استخوان به دلیل اینکه هیچ علامتی ندارد، توصیه می شود حتما سنجش تراکم استخوان هر چند وقت یکبار انجام شود. از جمله کاربرد های دیگر سنجش تراکم استخوان می توان به موارد زیر اشاره کرد :

• بروز شکستگی بعد از یک ضربه خفیف
• وجود بیماری های مرتبط با پوکی استخوان مثل رماتیسم مفصلی
• سابقه وجود شکستگی لگن در خانواده مادری
• بروز یائسگی زودرس در سنین کمتر از 45 سالگی
• کمبود وزن شدید (BMI کمتر از 19)
• ایجاد قوز در کمر که به دلیل شکستگی های مکرر مهره ها پیش می آید
• قطع پریود و یا قاعدگی قبل از یائسگی به مدت بیش از یک سال