راهنمای تجویز رادیوگرافی های دندانی

تصمیم گیری برای انجام یک بررسی رادیوگرافی باید براساس نیازهای فردی بیمار باشد.

این نیازها، توسط یافته های حاصل از تاریخچه دندانی و بررسی های بالینی تعیین شده، براساس سن و وضعیت سلامت عمومی بیماران متنوع می باشند. یک بررسی رادیوگرافی زمانی لازم است که تاریخچه دندانپزشکی و بررسی های بالینی اطلاعات لازم برای ارزیابی کامل شرایط بیمار و در نظر گرفتن درمان مناسب را فراهم نکرده باشند. اکسپوز رادیوگرافی تنها در صورتی لازم است که با توجه به قضاوت دندانپزشک، بیمار از اطلاعات موجود در رادیوگرافی بهره ای ببرد.

نقش تصویر رادیوگرافی در تشخیص و کنترل بیماری

هدف مراقبت های دندانپزشکی، حفظ و بهبودبهداشت دهان بیمار و در عین حال به حداقل رساندن سایر عوامل ایجادکننده خطر است. اگرچه اطلاعات تشخیصی فراهم شده به وسیله رادیوگراف ها ممکن است برای بیمار ارزش قطعی داشته باشد، بررسی های رادیوگرافی خطر بالقوه آسیب به واسطه پرتوهای یونیزان را به همراه دارند. یکی از روش های موثر کاهش اثر احتمالی این آسیب، پرهیز از تهیه رادیوگرافی هاییست اطلاعات مرتبط با شرایط بیمار را فراهم نمی آورند. قضاوتی که در تصمیم گیری برای انجام بررسی های رادیوگرافی صورت می پذیرد، حول چند محور زیر دور می زند :

• شیوع بیماری هایی که ممکن است به وسیله بررسی رادیوگرافیک حفره دهان تشخیص داده شوند.
• توانایی کلینیسین در تشخیص این بیماری ها از راه بالینی و رادیوگرافی
• عواقب عدم کشف و درمان بیماری
• اثر تنوعات آناتومیک پاتولوژیک بدون علامت کشف شده از طریق رادیولوژی بر طرح درمان بیمار

به عنوان یک قانون کلی، رادیوگراف ها زمانی که احتمالی منطقی وجود دارد که ممکن است اطلاعات ارزشمندی در خصوص بیماری که از طریق بالینی قابل تشخیص نیست، فراهم کنند، تجویز می شوند.

برعکس، رادیوگراف ها زمانی که به نظر می رسد قادر به دادن اطلاعات مرتبط با اوضاع بیمار نیستند، تجویز نمی شوند. آن دسته از اطلاعات رادیوگرافی از نظر بالینی سودمند در نظر گرفته می شوند که در شناسایی بیماری یا بررسی روند پیشرفت یک بیماری شناخته شده، موثر باشند.

در بسیاری از شرایط بالینی، دندانپزشک به راحتی نمی تواند تعیین کند که آیا تصاویر رادیوگرافی احتمال معقولی از ارائه اطلاعات ارزشمند دارند یا خیر. در این شرایط تصمیم اینکه آیا تصاویر رادیوگرافی باید تجویز شوند یا خیر، بسته به تصمیم دندانپزشک پس از برآورد و کنارهم گذاشتن تمام خصوصیات بیمار است.

فلسفه تهیه رادیوگرافی ها، تنها در شرایطی که احتمال بالایی برای به دست آوردن اطلاعات مفید بالینی وجود دارد، به وسیله تمام سازمان هایی که دست اندرکار امر تهیه یا ارائه راهنماهایی برای تجویز رادیوگرافی هستند، تایید شده است. البته بسیاری از دندانپزشکان از رادیوگراف ها به عنوان یک وسیله غربالگری، برای اینکه ببینند “چه چیزی آنجا وجود دارد” و بدون وجود شک خاصی نسبت به بیماری با استفاده از تاریخچه دندانی یا معاینات بالینی، استفاده می کنند. احتمالا علل متعددی برای انجام چنین کاری وجود دارد، بعضی دندانپزشکان حس می کنند که اگر از تمام ابزارهای تشخیصی موجود، شامل تصاویر رادیوگرافی استفاده نکنند، قادر به اطمینان بخشیدن به بیمارانشان از تلاش خود برای ارائه سرویس کافی نخواهند بود. آن ها ممکن است بیان کنند، داشتن اطلاعات کامل، چه طرح درمان را تحت تاثیر قرار دهد یا خیر، چندان ارزش بالایی دارد که خطر در معرض اشعه قرار ادن بیمار را می توان نادیده گرفت. برخی دندانپزشکان دیگر، مسائل پزشکی ـ قانونی را مطرح و ترس خود را از شرایط قانونی در صورت عدم تشخیص بیماری بیان می کنند. دیگران نگرانی خود را درباره تاثیر آزمایش و بررسی های گسترده برای تجویز رادیوگراف ها براساس علائم و نشانه های بیمار بر روی کارآمدی مطب دندانپزشکی ابراز می دارند.