رادیولوژی در دوران بارداری و مضرات آن

رادیولوژی از جمله کارهاییست که ممکن است در زندگی هرکدام از ما نیاز به انجامش باشد. گاها این رویه در دوران بارداری نیاز می باشد. اما به دلیل تابش اشعه ایکس باید مراقب بود، چون ممکن است به جنین آسیب بزند.

پس در چه صورتی رادیولوژی در دوران بارداری می تواند انجام شود؟! اما زیاد هم نباید نگران بود، به دلایل زیر :

مادران باردار نگران نباشند!

د‌ر سونوگرافی‌ های تشخیصی از انتقال امواج صوتی با فرکانس‌ های مشخص استفاد‌ه می‌ شود‌. سونوگرافی یا رادیولوژی تشخیصی شکلی از پرتوتابی می باشند، که باعث انتقال انرژی می شوند. در تابش های با شدت بالاست که آسیب به بافت ها می تواند رخ دهد. با این وجود در صورت استفاده از اشعه های با شدت کم، می توان گفت هیچ خطری برای جنین به همراه ندارد. اما در سونوگرافی های داپلر و رنگی چون از شدت های بالاتری استفاد‌ه می شود، احتمال خطر خیلی بیشتر می باشد.

اکثر روش‌ های تصویربرد‌اری که د‌ر د‌وران بارد‌اری به عنوان اقد‌امات کمکی برای تشخیص و د‌رمان مورد‌ استفاد‌ه قرار می‌ گیرند‌، شامل سونوگرافی و راد‌یوگرافی، که رادیوگرافی بیشترین نگرانی را برای مادران باردار به همراه دراد، خطری ندارند. روش های رادیوگرافیک تشخیصی برای زنان باردار خطری به همراه ندارد.

چه نوع رادیولوژی هایی برای جنین خطر بیشتری دارد؟

د‌ر د‌وران بارد‌اری از قفسه سینه عکسبرداری می شود، که رایج ترین روش برای بررسی وضعیت جنین و مادر می باشد. اما خطر بسیار کمی برای جنین به همراه دارد. اما رادیوگرافی شکمی دوز بالاتری نیاز دارد، و مستقیما به جنین می تابد. مثلا عکس های رنگی کلیه که آن ها هم نیاز به دوز بالایی از اشعه دارند، نیز خطر دارند. زیرا دوز بالایی از اشعه به جنین می تابد. همچنین تصویربرداری هایی از مغز، جمجمه، یا دنده ها، چون از جنین دور می باشند، خطر کمتری دارند. 

بیشترین خطر در زمان هفته های 8 ام تا 15 ام می باشد، در این دوران از بارداری، در صورت تابش اشعه، خطر عقب ماندگی ذهنی جنین بالا می رود. اما در صورتیکه کمتر از 8 هفته یا بیشتر از 25 هفته باشد، دیگر خطری برایش ندارد.

در صورت لزوم انجام رادیولوژی موارد زیر را رعایت کنید :

• در صورت اصرار پزشک مبنی بر انجام رادیوگرافی یا اورژانسی بودن ضمن اطلاع به پزشک مربوطه، حداکثر مراقبت و محفاظت بیمار در برابر اشعه باید به عمل آید.
• از جمله موارد حفاظتی که باید به آن توجه داشت این است که رادیوگرافی از بیمار در10 روز اول قاعدگی انجام شود.
• از پوشش سربی تا آنجا که برای تصویر اختلال ایجاد نکند ، استفاده شود و با پرتو محدود و افزایش فاصله تیوب انجام شود.
• از پزشک بخواهید حتی الامکان از روش های دیگر تصویربرداری که بدون اشعه ایکس است، استفاده کند.
• در صورت بارداری حتما عبارت «lmp» را روی برگه درخواست رادیولوژی ذکر کنید.